A kurzus célja, hogy bepillantást nyerjünk az ókori Róma és a rómaiak történelmébe. Az előadások, valamint a kötelező források és irodalom súlypontja a köztársaság történetére esik, de foglalkozni fogunk a császárkorral és külön figyelmet szentelünk Pannonia történetének is. A társadalom-, politika-, gazdaságtörténet problémái mellett eszme- és kultúrtörténeti kérdéseket is megbeszélünk. A kurzus — mint természetesen minden történelemmel foglalkozó kurzus — nagy hangsúlyt helyez a források ismeretére, minden témát egy forráscsoport elemzésén keresztül fogunk tárgyalni. A szóbeli vizsgát egy írásbeli beugró (zh) előzi meg. Szóbeli vizsga az írásbeli sikeres teljesítése nélkül nem lehetséges. Vizsgákra a Neptunban kell jelentkezni.
Kötelező források:
Németh György (szerk.): Görög-római szöveggyűjtemény. Osiris Kiadó, Budapest, 2011. 7, 8, 14, 15, 23, 31, 44, 45, 47, 61, 79, 92, 98, 99, 102, 103, 105, 107-109, 113, 116, 119, 120, 122-125, 131, 134, 136, 137, 142-145, 147, 151, 154-158, 161, 168, 170, 171, 174-178, 191, 197, 198 sorszámú dokumentumok
Livius: 1. könyv 4 – 10, 16 – 19, 56 – 60 caputok; 2. könyv 1 – 2 caputok; 9. könyv 29-34. és 46. caputok; 31. könyv 1-13caputok; 38. könyv, 50-60. caputok; 39. könyv 8-19, 40-44 caputok; 45. könyv 35-41. caputok. In: Livius: A római nép története a város alapításától. Bp.1982.
Sallustius: Catilina összeesküvés 1-16, 50-54, 61
Plutarkhosz: Cato Maior életrajza. In: Plutarkhosz: Párhuzamos életrajzok.
Cicero: Manlius törvényjavaslata érdekében; Catilina ellen. Első beszéd. In: Cicero Válogatott művei. Bp. 1987. 31-70.
Plautus: Három ezüst In: Plautus vígjátékai Bp. 1977. II.483-547
Suetonius: Az isteni Iulius. Az isteni Augustus. In: Suetonius: A Caesarok élete.
Horatius: Ódák I. 6, 35, 37; II. 7; III. 2, 6, 14, 30; IV. 5, 15; Epódosok 16, 17.
Vergilius: Aeneis VI. 1-155, 752-901.
Ovidius: Fasti II. könyv 193-452. sorok
Kötelező szakirodalom:
Németh - Hegyi W.: Görög-római történelem. Osiris Kiadó, Budapest, 2011. 323-565
Az írásbeli vizsgára kötelező források: Németh György (szerk.): Görög-római szöveggyűjtemény. Osiris Kiadó, Budapest, 2011. 7, 44, 61, 92, 102, 108, 120, 122, 145, 156, 158, 197, 198.
Az írásbeli vizsgára kötelező fogalmak és évszámok
Fogalmak:
a libellis
a rationibus
a studiis
ab epistulis
adoratio
aerarium militare
alimentatio
amici principis
annona militaris
antoninianus
arianus
aureus
auxilia
bagaudae
burgus
canabae
circumcellio
colonia
colonus
Codex Theodosianus
consecratio
consilium sacrum
consules suffecti
damnatio memoriae
dediticii
denarius
dioecesis
donatista
donativum
katholikos
fiscus
foederati
imperium proconsulare
ius commendationis
laesa maiestas
legati Augusti pro praetore
libellus
liberti Caesaris
limes
ludi saeculares
magister equitum
magister peditum
municipium
munus
ordo decurionum
Pax Augusta
pietas
praefectus annonae
praefectus praetorio (korai principatus, Sept. Severus, tetrarchia)
praepositus sacri cubiculi
praetorianus
princeps senatus
procurator
res privata
scrinium
tribunicia potestas
adósrabszolgaság
aedilis curulis
aedilis plebis
aequusok
aes signatum
ager publicus
annalisták
annualitás
as
auctoritas
augur
Bellum iustum et pium
censor
census
centuria
centurio
civitas optimo iure
civitas sine suffragio
classis
cliens
cohors
collegialitas
collegium
colonia
comitia centuriata
comitia curiata
comitia tributa
consul
cursus honorum
csapóhíd (corvus)
decemvirek
dictator
exemplum maiorum
fasces
fides
gens
gladiator
haruspex
hastatus
homo novus
iugerum
ius commercii
ius conubii
ius intercessionis
ius migrationis
laudatio funebris
legio
libertinus
lictor
lovagrend
lucumo
magister equitum
magistratus
manipulus
mos maiorum
municipium
nexum
nobilitas
optimaták
patriciusok
patronus
Philippikák
Piacenzai bronzmáj
plebeiusok
pompa funebris
pontifex maximus
populares
praetor
princeps
proconsul
propraetor
proletarii
proscriptio
provincia
provocatio (ius provocationis)
pirruszi gyôzelem
quaestor
rex
rex sacrorum
rostra
sacrosanctus
secessio
senatus cunsultum ultimum
senatus
senon
sestertius
societas publicanorum
suffet
triarii
tribuni militares (katonai tribunus)
tribuni militares consulari potestate
tribunus plebisek
tribus
triumphus
triumviratus
villa
Villanova-kultura
volscusok
Évszámok:
753
509
494
493
451-450
445
387
367
341-338
326
321
312
300
295
279
270
264-241
218-201
216
212
202
196
184
168
149-146
133
123-121
112-105
102
91-88
89-85
82
73-71
67
63
60
56
53
48
44
43
42
36
31
27
23
17
12-9
Kr.u. 6-9
9
14
14-37
37-41
41-54
54-68
66-71
69-79
79
81-96
98-117
105-106
106
117-138
161-180
193-211
212
284-305
306-337
313
325
378
379-395
451
476